گروه بین الملل، پیمان یزدانی: «چانگ هوا» سفیر چین در ایران طی مصاحبه‌ای با خبرنگار مهر درباره گفتگوهای اخیر بین ایران و کشورهای ۱+۴ در وین پایتخت اتریش، اعلام کرد که پکن معتقد است تشخیص درست از نادست، پیش نیاز اولیه برای انجام مذاکرات است.

آمریکا به عنوان مقصر اصلی بحران فعلی هسته‌ای ایران باید طبیعتاً تمام تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه اعمال شده بر ایران و طرف‌های ثالث شامل چین را برچیند تا بتواند طی اقداماتی ملموس، اعتماد جامعه جهانی را مجدداً به دست آورد.

آنچه در زیر می‌آید متن کامل این گفتگو است:

*ایران مواضع سازنده‌ای در قبال موضوع هسته‌ای خود اتخاذ کرده و هیئتی را برای شرکت در دور جدید مذاکرات جهت از سرگیری پایبندی به برجام اعزام کرده است.

با این حال، آمریکا و کشورهای غربی همچنان از ایران به دلیل عدم جدیت کافی در مذاکرات، انتقاد می‌کنند. عملکرد ایران در مذاکرات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اخیراً طرف ایرانی از «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس انرژی اتمی دعوت به عمل آورد تا به تهران بیاید و همچنین علی باقری معاون وزیر امور خارجه ایران در صدر هیئتی برای شرکت در دور جدیدی از مذاکرات عازم وین شد. چین از این سیگنال‌های مثبت استقبال می‌کند.

تمامی طرف‌ها از زمان از سرگیری دور جدید مذاکرات در ۲۹ نوامبر (۸ آذر)، رویکرد جدی خود را ابراز کرده‌اند. اگر چه هنوز تا رسیدن به موفقیت فاصله زیادی وجود دارد، پیشرفت مذاکرات این هفته را نباید دست کم گرفت. همه طرف‌ها بر اساس متن شش دور قبلی مذاکرات، درباره برچیدن تحریم‌ها و موضوعات هسته‌ای، گفتگوهای جامع و عمیقی انجام دادند.

ایران اصلاحات کتبی را در مورد دو موضوع فوق ارائه کرد و سایر طرف‌ها بر این اساس با ایران تبادل نظر کردند. این تعاملات فشرده به سایر طرف‌ها کمک کرد تا درک خود را از موقعیت تیم مذاکره کننده دولت جدید ایران بالا ببرند.

حمایت از گفتگو و مذاکره، تنها راه صحیح برای حل مسئله هسته‌ای ایران است. همه طرف‌ها باید به راه‌حل‌های سیاسی و دیپلماتیک پایبند باشند، حسن نیت و انعطاف‌پذیری نشان دهند، به منافع یکدیگر احترام بگذارند، فضایی مناسب ایجاد کنند، مسائل باقی مانده را خلاقانه حل و فصل کنند، از بازگشت پایبندی کامل به توافق اصلی برجام اطمینان حاصل کنند و برجام را سریع به مسیر درست بازگردانند.

*ایران بارها تاکید کرده است که هدف اصلی این دور از مذاکرات، برچیدن تحریم‌های اعمال شده برضد ایران و عادی سازی روابط اقتصادی و تجاری تهران است. این خواسته ایران را چطور ارزیابی می‌نمایید؟

چین معتقد است که تشخیص درست از نادرست، پیش نیاز اولیه برای انجام منظم مذاکرات است. آمریکا به عنوان مقصر بحران هسته‌ای کنونی ایران، طبیعتاً باید تمامی تحریم‌های غیر قانونی یکجانبه برضد ایران و طرف‌های ثالث از جمله چین را برچیند تا با اقدامات ملموس، اعتماد جامعه بین‌المللی را دوباره به دست آورد.

بر این اساس، ایران پایبندی به تعهداتش را از سر خواهد گرفت. همه طرف‌ها باید متعهد به احترام متقابل باشند، به دنبال نتایج برد-برد باشند، تعادل بین حق و حقوق و الزامات و تعهدات طرف‌ها را برقرار سازند و صلح و ثبات منطقه‌ای را ارتقا دهند. چین خواسته‌های مشروع ایران را درک می‌کند و از ایران در حفظ حقوق و منافع قانونی اش حمایت می‌کند.

حقوق و منافع همه طرف‌ها در انجام همکاری‌های عادی اقتصادی و تجاری با ایران باید رعایت شود. چین مانند همیشه از حقوق و منافع مشروع و قانونی خود در مورد برچیدن تحریم‌ها و سایر جنبه‌ها، محافظت خواهد کرد.

*آمریکا و کشورهای غربی آنطور که گفته می‌شود درباره طرح جایگزین یا اصطلاحاً «پلن بی» (Plan B) در صورت شکست مذاکرات، سخن به میان آورده‌اند. ایران معتقد است که بررسی گزینه‌های جایگزین در حال حاضر سازنده نیست، نوعی اتلاف وقت و مذاکره برای مذاکره است. نظر شما در این باره چیست؟ آیا چین از بحث طرح‌های جایگزین حمایت می‌کند؟

رد مداخله، تضمینی اساسی برای ادامه مذاکرات در مسیر درست است. همه طرف‌ها باید برای ایجاد فضایی مثبت در این زمینه همکاری کنند.

طرف‌ها باید روحیه عمل‌گرایانه و همکاری داشته باشند، بی طرف و منطقی باقی بمانند و راه حلی قابل اجرا را دنبال کنند و از سخنان و اقدامات حاد اجتناب کنند. طرف‌ها نباید عمداً درباره «طرح‌های جایگزین» برای اعمال فشار، پیوند دادن امنیت منطقه‌ای و سایر موضوعات بی ربط با مذاکرات جهت از سرگیری پایبندی، و اتخاذ سخنان و اقدامات فزاینده ای که تلاش‌های دیپلماتیک را مختل می‌کند، بحث کنند.

در حال حاضر، طرف‌ها باید ضمن وجود برخی اختلافات، به جهت سیاسی گفتگو و مذاکره پایبند باشند، روند مذاکره را با قاطعیت حفظ کنند، با تمرکز بر متن و اصلاحات برای پیشبرد روند مذاکره، به دنبال اجماع و گسترش آن باشند. طرف‌ها نباید بیش از حد بر تفاوت‌ها تاکید کنند، در غیر این صورت دچار واگرایی و اختلاف خواهند شد.

*سخنگوی وزارت خارجه چین از ازسرگیری مذاکرات وین درباره موضوع هسته‌ای ایران استقبال کرد. موضع چین در این دور از مذاکرات چیست؟

با از سرگیری مذاکرات، حل و فصل سیاسی و دیپلماتیک موضوع هسته‌ای ایران با فرصتی جدید و همچنین چالش‌های دلهره آور جدیدی مواجه می‌شود. چین چهار پیشنهاد برای پیشبرد روند مذاکرات دارد.

اول اینکه ما باید منطق صحیح مذاکره را به کار بندیم. آمریکا به عنوان مقصر اصلی بحران هسته‌ای ایران باید طبیعتاً تمامی تحریم‌های غیر قانونی و یکجانبه بر ضد ایران و طرف‌های ثالث شامل چین را برچیند. بر این اساس، ایران پایبندی به تعهداتش در زمینه برنامه هسته‌ای را از سر خواهد گرفت. همه طرف‌ها باید انصاف و عدالت را رعایت کنند و شرایط را برای تحقق اهداف فوق ایجاد کنند.

دوم اینکه ما باید به حقوق، منافع و نگرانی‌های مشروع همه طرف‌ها احترام بگذاریم. مذاکره باید بر اساس احترام متقابل، به دنبال نتایج برد-برد، بازگرداندن تعادل بین حقوق و تعهدات طرفین و ارتقای صلح و ثبات منطقه باشد. حقوق و منافع همه طرف‌ها در انجام همکاری‌های عادی اقتصادی و تجاری با ایران باید رعایت شود.

سوم اینکه ما باید یک راهبرد مذاکره عملی و منعطف را اتخاذ کنیم. چین موافق است که روند فعلی باید بر اساس اجماع حاصل شده در مذاکرات گذشته پیش برود. در عین حال، ما باید به مشورت و گفتگو در شرایط مساوی پایبند باشیم، از خرد سیاسی استفاده کنیم، مسائل باقیمانده را خلاقانه حل کنیم و برای اینکه سریع به توافق برسیم، تلاش کنیم.

چهارم اینکه ما باید به مسیر راه حل سیاسی و دیپلماتیک پایبند باشیم. همه طرف‌ها باید بی طرف و منطقی باقی بمانند، از روند مذاکرات محافظت کنند و از اخلال در تلاش‌های دیپلماتیک از طریق سخنان و اقدامات حاد خودداری ورزند.

امروز، همه طرف‌ها توافق کردند که مذاکرات را به طور موقت به وقت دیگری موکول نمایند تا مذاکرات این هفته را ارزیابی و از پایتخت‌های مربوطه، دستورالعمل دریافت کنند. پکن امیدوار است که این امر انگیزه سیاسی جدیدی را به مذاکرات هفته آینده بدهد. در همین حال، چین همچنین امیدوار است که در طول این وقفه کوتاه، همه طرف‌های مربوطه به تلاش خود برای ایجاد فضای خوب مذاکره ادامه دهند.

*چین چه نقشی در پیشبرد روند این دور از مذاکرات ایفا کرده است؟

چین همواره و به طور قاطع به حفظ برجام متعهد بوده و برای ترویج و تشویق به از سرگیری مذاکرات تلاش کرده است. از ماه آگوست تاکنون، «شی جینپینگ» رئیس جمهور چین، به ترتیب با رؤسای جمهور ایران و آمریکا تماس گرفته است تا در مورد موضوع هسته‌ای ایران کار کنند و مسیر حل و فصل مناسب این موضوع را مشخص کرده است.

«وانگ ئی» مشاور دولت و وزیر امور خارجه چین با همه طرف‌ها جلسات متعدد ویدئو کنفرانس برگزار کرد و تماس‌های تلفنی گرفت و ایده‌ها و پیشنهادات خاصی را برای ازسرگیری روند مذاکرات مطرح کرد. علاوه بر این، چین ارتباطات و هماهنگی فشرده‌ای را با طرف‌های اصلی از جمله روسیه، ایران، انگلیس، فرانسه، آلمان، آمریکا و اتحادیه اروپا در سطوح مختلف و از طریق ابزارهای متعدد برای از سرگیری زودهنگام و پیشرفت در مذاکرات انجام داده است.

چین به تمرین چندجانبه گرایی واقعی ادامه خواهد داد، قاطعانه از روند از سرگیری مذاکرات مربوط به التزام و پایبندی (به تعهدات) حمایت کرده و نقش منحصر به فرد و سازنده‌ای ایفا می‌کند و با همه طرف‌ها برای دستیابی سریع به نتیجه، همکاری خواهد کرد.